Βιβλίο της Βασιλικής Ντόλου για τη συνοικία της, τα Πεντακόσια.
Τον Οκτώβριο του 2010, η Δημοτική Βιβλιοθήκη Καβάλας (με πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου τον συγγραφέα Κοσμά Χαρπαντίδη) εξέδωσε το δεύτερο βιβλίο της Βασιλικής Ντόλου, την μαρτυρία «Ψυχές στη σκιά» (φιλολογική επιμέλεια Χρήστου Τσελεπή), σε μια προσπάθεια ανάδειξης της ιστορίας της συνοικίας των Πεντακοσίων και των ανθρώπων της.
Στο οπισθόφυλλο του βιβλίου, διαβάζουμε: «Πεντακόσια… Είναι η συνοικία που ονομάστηκε έτσι, όχι γιατί χτίστηκαν πεντακόσια σπίτια –όπως νομίζουν πολλοί– αλλά γιατί στέγασε πεντακόσιες οικογένειες από την Ανατολική Θράκη κατά το διωγμό από τους Τούρκους το 1922. Είναι μια ιστορική, γραφική γωνιά της Καβάλας και μοιάζει σαν νησί που βρέχεται από τα κύματα της θάλασσας. Εδώ έσμιξαν τις ζωές, τον πόνο, τη φτώχεια, τους κατατρεγμούς, τους πόθους, τα βάσανα και τα όνειρά τους απλοί, αγνοί άνθρωποι που μεγαλούργησαν. Σε αυτούς αναφέρεται το περιεχόμενο του βιβλίου. Η θαλασσινή αύρα που περνά ανάμεσα από τα κλαδιά των πεύκων του μικρού, ιστορικού δάσους (το φύτεψε ο Ελευθέριος Βενιζέλος και μικρά προσφυγόπουλα των σχολείων) ακούγεται σαν ψίθυρος που φέρνει παλιές μνήμες που σημάδεψαν τις ζωές των προγόνων μας. Η συγγραφέας καταγράφει τις αληθινές ιστορίες τους…».
Ο δήμαρχος Καβάλας Κωστής Σιμιτσής σημείωνε στον πρόλογό του:
«H Δημοτική Βιβλιοθήκη Καβάλας επανέρχεται με ένα ακόμη –το δεύτερο αυτή τη φορά– βιβλίο της Βασιλικής Ντόλου που έχει σχέση με μια Καβάλα που δεν υπάρχει πια, με μια συνοικία, αυτή των Πεντακοσίων, που δεν ζει πια όπως ζούσε, και τη συγκεκριμένη ανθρωπογεωγραφία της, που δε συναντάται πια. Οι ανθρώπινοι χαρακτήρες, ακόμη και των περιφερειακών πόλεων, δεν εγγράφονται πια στη μνήμη μας με την ενέργεια των παλαιότερων εποχών, αφού συν τοις άλλοις αυξήθηκε η εσωστρέφεια και η περιχαρακωμένη ιδιωτική μας ζωή και βασιζόμαστε πλέον για να γνωρίζουμε την πινακοθήκη των σημερινών ηρώων μας, στο βλέμμα των καλλιτεχνών της εποχής μας κι όχι στη δική μας, κουρασμένη, ματιά.
»Όμως η εποχή που περιγράφει η Ντόλου για όσους από εμάς την έζησαν ή έστω την πρόλαβαν, όπως εγώ, που ανδρώθηκα στην ίδια συνοικία, διέθετε ήρωες και προσωπικότητες που στιγμάτιζαν με την παρουσία τους μνήμη και αναμνήσεις. Και φαντάζομαι η συγγραφέας ανακάλεσε όλους αυτούς σχετικά εύκολα, περίπου ως «κοινόν κτήμα». Και μας παρέδωσε μια μαρτυρία και μια αφήγηση που εντυπωσιάζει, γιατί δε συνεισφέρει μόνο στοιχεία για την πόλη μας και τους ανθρώπους της, αλλά κυρίως διατηρεί μια αξιοπρόσεκτη αφηγηματική ανάσα που διαθέτει ρυθμό και γλώσσα, οδηγώντας αρμονικά στην επόμενη σελίδα.
»Η Ντόλου ξέρει να αφηγείται και μ’ αυτό αποδεικνύει ότι η αφήγηση είναι τάλαντον, γιατί η ίδια της –και προς τιμήν της– προσφεύγει στην αφήγηση χωρίς σκευή και χωρίς να έχει περατώσει σπουδές και να λάβει πτυχία. Ισως κάποιοι να θεωρήσουν λαϊκή την αφήγησή της, που δεν μπορεί να υπαχθεί στο λογοτεχνικό κανόνα. Το σίγουρο όμως είναι ότι διαθέτει πνοή και σταθερό βήμα και ολοκληρώνει όσα θέλει να μας πει. Με την εμπειρία ενός ατόμου που έζησε μια γεμάτη ζωή και την επιθυμία ενός από εμάς να συγκρατήσει στο νου και την καρδιά όσους και όσα πέρασαν οριστικά στο παρελθόν».
Σχήμα: 17 εκ Χ 24 εκ, ISBN: 978-960-98710-1-3, Σελίδες: 298
